PARİS (AA) - Daha önce Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) İsrail devletinin Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu tutuklama emriyle ilgili "uluslararası hukukta üzerine düşen yükümlülükleri uygulayacağını" duyuran Fransa, yeni bir açıklamayla Netanyahu'nun uluslararası hukuktaki dokunulmazlıktan faydalanabileceğini savundu.
Fransa'dan UCM'nin Netanyahu'yu tutuklama emrine ilişkin son 6 gündür çelişkili açıklamalar yapılıyor.
Başbakanı Michel Barnier, dün Meclis Genel Kurulunda, "Fransa, her zamanki gibi bu alanda da diğer alanlarda yaptığı gibi uluslararası hukuk kapsamında kendisine düşen yükümlülükleri uygulayacak." diye konuştu.
Bugün ise Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'nun televizyondaki ifadeleri ve ardından Bakanlıktan yapılan yazılı açıklama, Barnier'nin konuşmasıyla çelişti.
Barrot, konuk olduğu Fransız kamu yayıncısı France Info'da, ülkesinin, UCM'nin bağımsız şekilde çalışmasına son derece bağlı olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Fransa, her zaman olduğu gibi uluslararası hukuku uygulayacak. Bu, Roma Statüsü'ne katılımından doğan, Uluslararası Ceza Mahkemesi ile işbirliği yapmak gibi yükümlülüklerine dayanıyor. Bu statü, bazı liderlerin dokunulmazlığıyla ilgili meseleleri de öngörüyor ve düzenliyor. Her ne olursa olsun, son kararı verme yetkisi yargı makamına ait olacak."
Ardından Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Fransa'nın uluslararası yükümlülüklerini yerine getireceği yinelense de Fransa'nın UCM'nin tutuklama emriyle ilgili hangi adımı atacağı konusunda net bir bilgi verilmedi.
Açıklamada, Roma Statüsü'nün, Uluslararası Ceza Mahkemesiyle tam bir işbirliği gerektirdiği ve aynı zamanda UCM'ye taraf olmayan devletlerin dokunulmazlığına ilişkin uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerle uyumsuz hareket edilemeyeceğini öngördüğü belirtilerek şu değerlendirme yapıldı:
"Bu tarz dokunulmazlıklar, Başbakan Netanyahu ve ilgili başka bakanlar için geçerli ve UCM (bu kişilerin) tutuklanmalarını ve teslim edilmelerini talep ederse dikkate alınmalı."
Fransa ve İsrail'in, "hukuk devleti ve bağımsız, profesyonel bir adalet sistemine saygı göstermeye bağlı demokrasiler" olduğu ileri sürülen açıklamada, bu iki ülkeyi birbirine bağlayan tarihi dostluk çerçevesinde, Orta Doğu'da herkes için barış ve güvenliğe ulaşmak için Paris hükümetinin, Netanyahu ve İsrail makamlarıyla yakın işbirliği içinde çalışmaya devam etmeyi planladığı ifade edildi.
Fransa'nın mahkemenin tutuklama emriyle ilgili söylem değişikliği, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Netanyahu'nun UCM kararına ilişkin geçen hafta yaptığı telefon görüşmesinin içeriğinin ulusal basına yansımasının ardından geldi.
RMC radyosunun edindiği bilgilere göre, Netanyahu, telefonda öfkesini dile getirirken Fransa'dan UCM kararını uygulamamasını istedi.
Bu konuda Macron'dan resmi bir açıklama gelmese de Fransa Cumhurbaşkanı'nın görüşmede Netanyahu'ya, ülkesinin uluslararası hukuku uygulayacağını belirtti ve hakimin, devlet başkanlarına dokunulmazlık tanıyabileceğini ifade etti.
- "Fransa, kendisini utançla kaplıyor"
Fransa'nın, taraf olduğu UCM'nin İsrailli siyasetçileri tutuklama emrinin ardından yaptığı çelişkileri açıklamalar muhalefet tarafından eleştirildi.
Muhalefetten aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partili milletvekili Thomas Portes, Dışişleri Bakanlığının son açıklamasıyla ilgili X hesabından, "Fransa, kendisini utançla kaplıyor. Soykırım işleyen bir savaş suçlusu için herhangi bir dokunulmazlık yok." değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan, Fransa UCM'nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkındaki tutuklama emrine tam destek vermişti.
Dışişleri Bakanlığından 17 Mart 2023'te UCM'nin Putin'in tutuklama emriyle ilgili yapılan açıklamada, "Rusya'nın Ukrayna'da işlediği suçların herhangi bir sorumlusu, ünvanı ne olursa olsun, adaletten kaçmamalı." ifadelerine yer verilmişti.
