Bu satırlar yazılırken Haziran ayı enflasyon rakamları açıklanmıştı. Son iki yılın zirvesini gören rakamlara göre memur ve emekli maaşların yapılacak zam oranı da netlik kazandı. Buna göre memur ve emekli maaşlarına % 8.45 zam yapılacak.
Bu yeter mi?
Elbette ki kocaman “hayır” denilecek. İktidara geldiklerinde “Halkımızı pahalılık ve enflasyona ezdirmeyeceğiz “diyenlere bunu anımsatmak istedik.
Sonuç ne olursa olsun bugünkü ekonomik politikalarla pahalılık, bağlı olarak enflasyon indirilemiyor. Biz, bu değerlendirmeleri derleyip topladıktan sonra “Hayat gerçekten zor” demekten başka söz bulamıyoruz.
Bugünkü ekonomik politikalar hemen her temel ihtiyaca büyük oranlarda zam yapılarak açık kapatılmaya çalışılıyor. Hayat pahalılığından yakınmayan mı kaldı? Bugünkü hükümete oy veren kesimden bile “Hayat çok pahalı, geçinemiyoruz” sesleri yükseliyor.
Ortak görüş ve şikâyetler şöyle:
“Marketten bir yiyecek ürün alıyoruz. Bir hafta sonra aynı ürünü aynı fiyata bulmamız mümkün değil. Sürekli zam geliyor. Para yetiştiremiyoruz. Pahalılık ve artan enflasyon belimizi büktü.”
Görebildiğimiz kadarı ile artık orta sınıf da kalmadı. Çok zenginler, çok muhtaç olanlar var.
Şimdi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’in son verilerine göz atalım:
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 2021 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 1,94, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 8,45, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,53 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 14,55 artış gerçekleşti.
Yıllık en düşük artış yüzde 2,01 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 6,13 ile haberleşme, yüzde 7,05 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 10,86 ile eğitim oldu.
Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 26,29 ile ulaştırma, yüzde 25,69 ile ev eşyası ve yüzde 19,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Aylık düşüş gösteren tek grup yüzde 0,01 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Haziran ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,35 ile haberleşme, yüzde 0,80 ile sağlık ve yüzde 0,88 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Buna karşılık, 2021 yılı Haziran ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 4,50 ile ev eşyası, yüzde 4,46 ile eğlence ve kültür ve yüzde 3,82 ile lokanta ve oteller oldu.
Haziran 2021’de, endekste kapsanan 415 maddeden, 55 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 54 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 306 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
Aylık bazda en yüksek artış yüzde 51.60 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar oldu. Elektrikli süpürge yüzde 14.72 ile ikinci, makyaj malzemeleri yüzde 14.60 ile üçüncü oldu.
Aylık bazda fiyatı en çok düşen ürünler sırasıyla yüzde 28 ile sarımsak, yüzde 17.63 ile patlıcan ve yüzde 15.32 ile domates oldu. Adı geçen ürünlerdeki pahalılığa yeni bazı ürünler de eklendi.
Özetleyelim:
Halkın içindeyiz. Çarşı-pazarda da nabız tutmaya çalışıyoruz. Hayat pahalılığından yakınmayı, şikâyet etmeyeni görmedik. Çoğu insanlar pazarlara akşamüstü giderek daha ucuz ürün bulmaya çalıştıklarını söylüyor. Çoğu da kilo yerine gramla alış-veriş yapmaya çalışıyor. Tablo bu.
Halkı enflasyon rakamları ile devletin resmi kurumu (TUİK)’in açıkladığı veriler arasında büyük farkların olduğunu bilmeyen, görmeyen ve yaşamayan yoktur. Bu satırlar yazılırken, et ve süt ürünlerine yeni zamların geldiği haberlerini de aldık. Sebze ve meyve fiyatlarındaki yükselişin ise önüne geçilemiyor.
Bir konu daha var:
Üretici şikâyetçi. Ürettiği üründen kar elde edemiyor. Tüketici şikâyetçi, ürünün pahalılığını ve alım gücünün düştüğünü dile getiriyor. Her dönemde olduğu gibi aracılar yine büyük karlar elde ediyor. Burada olan üretene ve tüketene oluyor. Bugüne kadar bilindiği halde bu aracılar neden halen ortadan kaldırılamıyor bu da ayrıca tartışılması gereken bir konudur.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz