Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkeyi yaklaşan küresel değişimlere hazırlamaları gerektiğini belirterek "Kazakistan’ı her türlü zorlukla başa çıkabilen, güçlü bir devlet haline getirmeliyiz. Bu, başkan olarak başta benim ve tüm ulusumuzun ana görevidir." dedi.Cumhurbaşkanı Tokayev, Burabay kentinde yapılan, ülkenin güncel konularının ele alındığı 4. Ulusal Kurultay'da konuştu.Cumhurbaşkanlığına geldiği 2019'dan bu yana Kazakistan ekonomisinin yüzde 15,5 büyüdüğünü aktaran Tokayev, "Ülkenin gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH) 288 milyar dolara ulaştı ve kişi başına düşen GSYH neredeyse yüzde 46 artarak 14 bin doları aştı. Dış ticaret cirosu yüzde 45 artarak 140 milyar dolara ulaştı." ifadelerini kullandı.
Halihazırda 90 binden fazla Kazakistan vatandaşının yurt dışında eğitim gördüğünü belirten Tokayev, "Kazakistanlılar tatil için yurt dışına daha sık seyahat etmeye başladı. Ulusal pasaportumuz, sahiplerine 92 ülkeye vizesiz seyahat etme olanağı tanıyor." diye konuştu.
Tokayev, bu aşamada devletin öncelikli görevinin, ülkede yeni ekonomik büyüme noktaları oluşturmak ve eyaletler arasındaki sosyoekonomik dengesizliği ortadan kaldırmak olduğunu vurguladı.
Bu amaçla bu yıl reel sektöre sağlanan devlet bütçesini iki katına çıkarmayı planladıklarını aktaran Tokayev, bu yıl ve gelecek yıl ülkede büyük altyapı projelerine imza atacaklarını dile getirdi.
Tokayev, bu yıl ülkenin en büyük petrol sahalarından biri olean Kaşagan'da gaz işleme tesisinin, Almatı ve Kostanay eyaletlerinde otomobil fabrikasının, Hazar Denizi kıyısındaki Aktau kentinde konteyner merkezinin açılacağını ve Çin ile sınırdaki "Horgos-Doğu Kapısı" Özel Ekonomik Bölgesi’nde ise uluslararası havaalanının faaliyete geçeceğini kaydetti.
Önemli bir altyapı projesini daha başlattıklarını duyuran Tokayev "Hükümete, (başkent) Astana'dan (ülkenin batısındaki Hazar Denizi'ne) Trans Hazar Uluslararası Taşımacılık Koridoru'na doğrudan erişim sağlayacak bir otoyolun inşaatına başlama talimatı verildi." dedi.
Ekonomide dijitalleşmenin ülkenin güçlenmesinde temel faktör haline gelebileceğine işaret eden Tokayev, dijital varlıkların yasal dolaşımı, kripto para borsalarının faaliyetleri ve dijital madenciliğe yatırımların çekilmesi konusunda sektörde düzenlemelerin serbestleştirilmesi için acil önlemlerin alınması gerektiğini söyledi.
Tokayev, ülkeyi yaklaşan küresel değişimlere hazırlamaları gerektiğinin altını çizerek "Kazakistan'ı her türlü zorlukla başa çıkabilen, güçlü bir devlet haline getirmeliyiz. Bu, başkan olarak başta benim ve tüm ulusumuzun ana görevidir." değerlendirmesinde bulundu.
Dijitalleşme, yapay zeka, ulaştırma, enerji, tarım ve insan sermayesi gibi alanlarda barındırdığı potansiyelini kullanarak Kazakistan'ın sadece bölgede değil, küresel ölçekte de önemini artırabileceklerini anlatan Tokayev, şunları kaydetti:
"Kazakistan, halihazırda e-devletin gelişmişlik düzeyi açısından BM'nin 190 ülke sıralamasında ilk 25 ülke arasında yer alıyor. Başarılı dijitalleşme ve yapay zekanın yaygın şekilde uygulanması, doğrudan ülkenin enerji potansiyeline bağlıdır. Bu nedenle bir değil, üç nükleer enerji santrali inşa etmenin ve sonucunda tam teşekküllü bir nükleer küme oluşturmanın gerekli olduğunu düşünüyorum. Kazakistan'ın 10 yıl içinde gelişmiş tahıl işleme ürünleri alanında ilk 10 küresel üretici ve tedarikçi arasına girmesi bekleniyor. İnsana yapılan yatırım devletin en güvenilir ve doğru yatırımıdır. Eğitime, bilime, tıbba, spora ve yaratıcı endüstriye yoğun yatırım yapmaya devam edeceğiz."
- "Kültürümüze yabancı ideolojiler engellenecek"
Tokayev, bazı milletvekillerin ülkede yıkıcı akımların özellikle gençlere etkisinin büyük olduğu yönündeki endişelerinin yerinde olduğuna ve bu alanda düzenleyici yasanın yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine işaret ederek "Kazakistan'da din özgürlüğü garantidir ancak düzensizliğe yol yok. Kültürümüze yabancı, yıkıcı akımların ve ideolojilerin elbette engellenmesi gerekiyor." diye konuştu.
Bu yıl ünlü Kazak düşünür ve şair Abay Kunanbayev'in doğumunun 180. yıl dönümünü kutlayacaklarını belirten Tokayev, Çin, Türkiye ve Moğolistan başta olmak üzere, yurt dışında Abay Merkezleri'nin açılmasına yönelik çalışmalar başlatacaklarını da duyurdu.
- "Eski dünya düzeni çöküyor"
Tokayev, uluslararası alanda yaşanan gelişmelere de değinerek "Eski dünya düzeni çöküyor. Küreselleşme geçerliliğini kaybediyor, devlet milliyetçiliği, nüfuz alanlarını bölme arzusu ve dünya siyasetinin bölgeselleşmesi ön plana çıkıyor." değerlendirmesini yaptı.
ABD'nin yeni başkanı Donald Trump'ın geleneksel ahlaki değerleri yeniden tesis etmeye yönelik politikasının desteği hak ettiğini söyleyen Tokayev, "Onlarca yıldır birçok ülkeye sözde demokratik ahlaki değerler dayatıldı. LGBT de dahil olmak üzere ve bu kisve altında uluslararası sivil toplum kuruluşları ve örgütler bu ülkelerin iç işlerine ağır bir şekilde müdahale etti." değerlendirmesini yaptı.
