Geçtiğimiz hafta televizyonda “Tehran” dizisini izlerken şehrin duvarlarındaki Humeyni portreleri çekti dikkatimi.Bir çok değişik sanatçı tarafından yapıldığı belli onlarca portreyi izlerken aslında Tahran duvarlarında çok güzel eserler olduğunu hatırladım.Yıllar önce Londra’yı ziyareti sırasında tanıştığım İran’ın usta sanatçısı Mehdi Ghadyanloo bana Tahran duvarlarındaki eserlerin fotoğraflarını gösterdiğinde çok etkilenmiş, hepsine ayrı hayranlık duymuştum...
Mehdi Ghadyanloo son 10 yıldır, sokak sanatının gelişmesi ve yaygınlaşması için devlet tarafından kurulmuş Tahran'ı Güzelleştirme Bürosu'nda görevli.
Hepimizin bildiği gibi İran ekonomik ve politik yönden izole olmuş yıllarca savaş görmüş ve batılı bir çok ülke tarafından ambargo uygulanmış bir ülke.
Bu yüzden sanatın özellikle sokak sanatının dikkate alınmadığını düşünebilirsiniz.
Oysa 2004 yılından itibaren Tahran'ı Güzelleştirme Bürosu 800 binanın boyanmasına ön ayak olmuş ve desteklemiş.
800 eserin 100 kadarını da Mehdi Ghadyanloo boyamış.
Şehrin sanatla güzelleşmesi için canla başla çalışan büro şehre modern bir görünüm kazandırmış.
Ghadyanloo, Dünya Sağlık Örgütü'nün dünyada hava kirliliğinin en yüksek olduğu şehirlerden biri olarak belirttiği Tahran'a temiz hava getirmek, insanlara soluk alabilecekleri ferahlıkta eserler yapmak için başlamış sokak sanatına.
Yaptığı dev eserlerde göz yanılmaları ile sürreal bir dünyaya giriyorsunuz. Her perspektif den ayrı okuduğunuz konular aslında İranlıların günlük hayatını yansıtıyor.
Eserlerin en etkileyici yanı ise belirsizlik ve güvensizliğin ustaca işlenmesi.
Mehdi Ghadyanloo 1981 doğumlu. Tahran Üniversitesinde Güzel Sanatlar bölümünde okumuş. Sonrasında Animasyon yüksek lisansı yapmış.
Bugün oluşturduğu teknikte animasyonun izlerini görüyoruz. Halen Tahran Üniversitesinde "Urban Art" hocası. Amerika'dan, Norveç'den, Hindistan'dan İngiltere'nin diğer kentlerinden de davet almış duvarları güzelleştirmesi için.
Önümüzde ki yıl oldukça yoğun anlayacağınız.
Irak-İran savaşı sırasında çoçukluğu geçmiş, savaş sonrası da çok zor şartlarda yaşam mücadelesi vermiş bir jenerasyonun parçası Mehdi.
Bu yüzden eserlerini izlemek oldukça etkileyici.
Brick Lane 'de duvarlara yaptığı eserlerde bunu hissedebiliyoruz.
Umarım pandemi sonrası ülkemiz duvarlarında da izleriz bu değeri.
Haftaya görüşünceye kadar sanatla kalın!