Herkese yeni bir haftadan merhabalar. Umarım geçtiğimiz hafta yazmış olduğum antreman programını okumuş ve uygulamaya başlamışsınızdır.
Bu haftaki yazımda sizlere Vitaminler hakkında bilinmesi gereken önemli bilgileri ileteceğim. Vitaminler, yaşam için gerekli, çok küçük miktarlarıyla hücre metabolizmasında önemli tepkimeleri uyaran organik bileşiklerdir. Vitaminlerin çoğu vücut tarafından yapılamadığı için besinlerimizle alınması gerekmektedir. Vitamin gruplarını etkileyen ısı, ışık gibi etkenler ile asidik ve alkali ortamlar vardır. O nedenle her besin grubunun vitamin kayıplarına neden olmadan tüketilmesi yaşamın sağlıklı sürdürülmesi açısından gereklidir. Vitaminler genel özellikleri açısından yağda ve suda eriyen vitaminler olarak iki grup altında toplanır.
Peki fitness ve sporla ilgilenen kisiler hangi vitaminleri kullanmali ve bu vitaminlerin etkileri ve hangi besinlerde bulunduklarini merak ettiyseniz, asagida verecegim bilgileri mutlaka bir yere yazmanizi tavsiye ederim.
B1 VİTAMİNİ (TİAMİN)
B grubu vitaminleri arasında ilk bulunandır. Tiamin; suda eriyen, sinir ve sindirim sistemi sağlığında, karbonhidrat metabolizmasında önemli rolü olan bir vitamindir.Vücut enerjisini açığa çıkararak metabolizmaya yardım eden B1 vitamini, sinir sistemini yeniden yapılandırır.Yetersizligi durumunda
Yorgunluk ve isteksizlik,iştah azalması, kusma ve sindirim sisteminde bozukluklar, kalp yetmezliği , huzursuzluk sıklıkla görülen yetersizlik belirtileridir.
Beriberi denilen ve sinir sistemi bozukluğu şeklinde tanımlanan, eklemlerde şişlik ve ağrı, denge bozukluklarına neden olan hastalıklar en önemli yetersizlik belirtisidir.
Karpuz, domates, ıspanak, soya sütü, ay çekirdeği ve karaciğerde bol miktarda B1 vitamini bulunmaktadır.
B2 VİTAMİNİ (RİBOFLAVİN)
Karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmasında dolayısıyla enerji metebolizmasında görev alir.Sindirim kanalı mukozasının yapı ve görevinde etkilidir, Ayrica büyümede etkilidir.Ispanak, brokoli, mantar, süt, yumurta ve ette bulunan B2 vitaminin yetersizligi durumunda ise sinir sisteminde bozukluk, anemi (kansızlık) görülebilir.
B6 VİTAMİNİ (PİRİDOKSİN)
Amino asit üretiminde başrol oynayan B6 vitaminin en büyük faydası antikor (kırmızı kan hücresi) üretimidir.
Muz, karpuz, domates, patates, brokoli, ıspanak, tavuk eti ve beyaz pirinçte bulunur.
C VİTAMİNİ (ASORBİK ASİT)
Yeni hücre sentezine yardım eden C vitamini , amino asit üretimi destekleyip yağ yakımına destek sağlar. Sinir hücresine de bakım yapar.Bir diger ozelligi ise bağ dokularını bir arada tutar.Vitamin C yetersizliğinde;yorgunluk, isteksizlik ve eklem ağrıları görülebilir. Aşırı yetersizliği skorbüt hastalığına neden olur.Ateşli hastalıklara dirençsizlik, sık hasta olma, bağışıklık sisteminin zayıflığı da yetersiz alıma bağlanabilir. Fazla alındığı takdirde idrarla atılır. İhtiyaçtan çok fazla alımlarda böbreklerde taş oluşumuna, ishale, allerjik deri belirtilerine neden olabilir.
Mango, portakal, limon, greyfurt, çilek, kivi, ıspanak, brokoli, kırmızı biber, bezelye ve domatesyüksek miktarda C vitamini içerir.
D VİTAMİNİ
Kemik mineralizasyonunu destekler. En önemli işlevi kalsiyum metabolizmasını denetlemek ve düzenlemektir. Kemikler kalsiyum deposudur. Kalsiyumun kemiklere taşınmasına ve yerleşmesine yardımcı olur. Aynı zamanda fosfor metabolizmasına da yardımcı olmaktadır..D vitamininin yetersizliğinde; çocuklarda raşitizm, yetişkin kadınlarda osteomalasia ve yaşlılarda osteoporoz görülür. Raşitizm ve osteo-malasia kemiklerin gelişememesi, yumuşaması ve eğrilmesidir. Os-teoporoz ise kemiklerin kırılabilir duruma gelmesidir.
Süt, yumurta, et, balık ve güneş ışığında D Vitamini bulunur.
E VİTAMİNİ
Diyette bitkisel sıvı yağ miktarı arttığında vitamin E’ye ihtiyaç artar.Antioksidan özelliğine sahip olan E vitamini, vücudun oksijen alımına yardımcı olarak hücre zarını yeniler.Bir diger ozelligi ise damar içerisinde akışkanlığı sağlar, damar tıkanıklığını önler. (ateroskleroz)
Avokada, balık, karides, bitkisel yağlar ve ayçiçeğinde bulunur.
K VİTAMİNİ
Kanda bulunan proteinlerin sentezini sağlarken kan kalsiyumunu düzenler.
Ispanak, brokoli, karalahana, bazı yeşil yapraklı sebzelerde ve karaciğerde bulunur.
Yakup Seyer
Personal Trainer ve Fitness Instructor