İSTANBUL (AA) - Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, Bakü'deki Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi ve Özbekistan'da kurulması planlanan Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesine ilişkin, "Bu etkili modelleri, küresel akademik işbirliğini teşvik etmek için Türkiye'nin kapsamlı uzmanlığını ve güçlü eğitim altyapısını kullanarak Türk dünyası, İslam dünyası ve Afrika'da yaymayı hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.
YÖK'ten yapılan açıklamaya göre Özvar, Avrasya Üniversiteler Birliği (EURAS) tarafından İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı'nda bu yıl 10'uncusu düzenlenen 2025 Avrasya Yükseköğretim Zirvesi'ne (EURIE) katıldı.
Zirvenin açılışında konuşan Özvar, Gazze'de süregelen insani krize değinerek, eğitim kurumlarının hedef alındığını, on binlerce kişinin yaşamını yitirdiğini ve milyonlarca kişinin temel haklardan mahrum bırakıldığını belirtti.
Özvar, "Uluslararası yükseköğretim camiasını akademik özgürlüğü ve insan haklarını açık bir şekilde savunmaya çağırıyor, şiddetin derhal durdurulmasını ve Gazze halkının onurunun ve eğitim haklarının iade edilmesini talep ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
ABD ve Avrupa'daki bazı üniversitelerde Gazze'ye destek veren akademisyen ve öğrencilerin maruz kaldıkları baskılara da tepki gösteren Özvar, Harvard Üniversitesinde Profesör Cemal Kafadar'a ve Tufts Üniversitesinde Rümeysa Öztürk'e yapılan muamele gibi son zamanlarda yaşanan rahatsız edici örneklerin, akademik özgürlüğün endişe verici bir şekilde erozyona uğradığını ortaya koyduğunu kaydetti.
Özvar, başta Gazze olmak üzere dünyanın her köşesinde yaşanan trajedilerin mağdurlarına destek olmak için dünyanın dört bir yanından dostlarıyla omuz omuza çalışmaktan memnuniyet duyacaklarını ifade etti.
- "Yükseköğretim vizyonumuz erişilebilirlik, kapsayıcılık, kalite, yenilikçilik ve mükemmelliğe vurgu yapmaktadır"
Özvar, eğitimin modern dünyada ülkeleri birbirine bağlayan güçlü köprüler kurduğuna işaret ederek, EURIE'nin küresel diyalog ve işbirliği için müstesna bir platform olduğunu, zirvede yükseköğretim alanında kurumların ilişkilerini nasıl daha güçlü ve sürdürülebilir kılabileceğinin masaya yatırılacağını aktardı.
Küresel olarak yükseköğretimin, gelişen teknolojiler, değişen toplumsal beklentiler ve ekonomik gerçekler tarafından yönlendirilen önemli dönüşümler yaşadığına dikkati çeken Özvar, "Üniversiteler artık sadece akademik bilgi sunmakla kalmayıp, dijital gelişmeler, uluslararası işbirliği gibi pek çok genişletilmiş rol ve sorumluluklarla karşı karşıyadır. Kurumlar, çağdaş toplumun değişen taleplerine uygun, esnek, yenilikçi ve duyarlı kalabilmek için hızla uyum sağlamalıdır. Bu küresel eğilimler doğrultusunda, Türkiye'nin yükseköğretim vizyonu erişilebilirlik, kapsayıcılık, kalite, yenilikçilik ve mükemmelliğe vurgu yapmaktadır." ifadelerini kullandı.
- "Üniversitelerimizi, küresel rekabete etkin bir şekilde hazırlanmaları konusunda destekliyoruz"
YÖK Başkanı Özvar, Yükseköğretim Kurulu'nun 2024-2028 Stratejik Planı'nda tanımlanan stratejik amaçlardan birinin uluslararasılaşma olduğunu kaydetti.
Bu hedefin özünün, Türk yükseköğretimini bölgesel ve küresel akademik ve eğitim hareketliliğinin odak noktalarından biri olarak konumlandırmak olduğunu belirten Özvar, şunları aktardı:
"Türkiye şu anda yaklaşık 360 bin uluslararası öğrenciye ev sahipliği yaparak dünya çapında ilk 10 ülke arasında yer almaktadır ve bu rakamı 2030 yılına kadar bir milyona çıkarmayı hedeflemektedir. Uluslararasılaşma vizyonumuzun bir diğer bileşeni olarak Yükseköğretim Kurulu, üniversitelerimizi uluslararası görünürlüklerini artırmaları konusunda sürekli teşvik etmektedir. Üniversitelerimizi, yükseköğretimde giderek yoğunlaşan küresel rekabete etkin bir şekilde hazırlanmaları konusunda destekliyoruz."
Türkiye'nin yükseköğretim alanındaki önemli kabiliyet ve deneyimlerini ortak ülkelerle paylaşmaktan memnuniyet duyduklarını ifade eden Özvar, ortak projeler, öğrenci ve öğretim elemanı değişimleri ve ortak akademik birimler veya programların, karşılıklı anlayışı, bilgi alışverişini ve eğitim kalitesini önemli ölçüde artırdığını vurguladı.
- "Özbekistan'da Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesinin kurulmasına yönelik anlaşmalar resmileştirildi"
Özvar, Türkiye'nin, Avrupa ve Asya arasında köprü kuran stratejik coğrafi konumundan yararlanarak kalite güvencesi, akreditasyon ve Avrupa Yükseköğretim Alanı'na (EHEA) aktif katılım konusundaki kararlılığının, özellikle Bologna Süreci değerlendirmelerinde uluslararası tanınırlık ve takdir kazandığını belirtti.
Geçen yıl Tiran'da düzenlenen Avrupa Yükseköğretim Alanı Bakanlar Konferansı'nda, 2027'de EHEA için uzun vadeli bir sekretarya kurulması konusunda anlaşmaya varıldığını aktaran Özvar, İstanbul'un bu sekretaryaya ev sahipliği yapması için önerilen aday şehirler arasında yer aldığını, gelecek dönemde de EHEA'ya aktif katkı sağlamaya devam edeceklerini kaydetti.
Özvar, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki Türkiye-Azerbaycan Üniversitesinin Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi gibi Türkiye'nin önde gelen üniversitelerinin tanınmış programlarını bünyesinde barındıran bir "çatı üniversite" işlevi görerek yenilikçi yaklaşımlarını ve gelecekteki uluslararası eğitim ortaklıkları için önemli bir emsal oluşturduğunu ifade etti.
Bu başarılı modeli daha da ileriye taşıyan Türkiye'nin, kısa bir süre önce Özbekistan'da Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesinin kurulmasına yönelik anlaşmaları resmileştirdiğini kaydeden Özvar, "Başlangıçta mühendislik, bilişim, sağlık ve tarım programlarında faaliyetine başlayacak olan bu üniversite, Azerbaycan'daki başarılı deneyimlerimizi tekrarlamayı hedeflemektedir. Bu etkili modelleri, küresel akademik işbirliğini teşvik etmek için Türkiye'nin kapsamlı uzmanlığını ve güçlü eğitim altyapısını kullanarak Türk dünyası, İslam dünyası ve Afrika'da yaymayı hedefliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
- "Yapay zeka ve bilişim teknolojileri odaklı lisans ve ön lisans programı sunan üniversite sayısını 70'e çıkaracağız"
YÖK Başkanı Özvar, yapay zekanın artık yalnızca teknolojik bir araç değil öğretim metodolojisini, araştırma faaliyetlerini ve kurumsal yönetimi yeniden şekillendiren temel bir bileşen olduğunu vurguladı.
Yapay zeka ve dijital teknolojilerin dönüştürücü potansiyelinin farkında olan Türkiye'nin, bu alanlardaki yatırım ve girişimlere stratejik olarak öncelik verdiğine dikkati çeken Özvar, "Yükseköğretim Kurulu proaktif bir şekilde 20 üniversitede özellikle yapay zeka, büyük veri, dijital sistemler, siber güvenlik ve bilişim alanlarında tasarlanmış 70'in üzerinde yeni lisans ve ön lisans programı açmıştır. Bu yenilikçi programlar, öğrencilerin gelecekteki iş piyasasını tanımlayan en son teknolojilerle ilgilenme isteklerini yansıtan olağanüstü kayıt oranlarına tanık oldu. Yapay zeka ve bilişim teknolojileri odaklı lisans ve ön lisans programı sunan üniversite sayısını kısa süre içinde 70'e çıkaracağız." ifadelerini kullandı.
Özvar, dijital gündeme paralel olarak sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşümün de Türkiye'nin yükseköğretim sektörü için acil öncelikleri temsil ettiğinin altını çizdi.
- "Uluslararası işbirliği artık bir seçenek değil zorunluluk"
Malezya Yükseköğretim Bakanı Dr. Zambry Abd Kadir, yükseköğretimin sadece ulusal bir sistem değil barışa, yeniliğe ve sürdürülebilir kalkınmaya açılan küresel bir köprü olduğunu belirtti.
Kadir, "Uluslararası işbirliği artık bir seçenek değil zorunluluk. Ortaklıklar sayesinde acil sorunlara çözüm üretmek için ortak araştırmalar yapıyor, öğrenci ve akademik hareketliliği teşvik ederek karşılıklı anlayış geliştiriyor ve en iyi uygulamaları paylaşıyoruz." değerlendirmesini yaptı.
EURAS Başkanı Prof. Dr. Mustafa Aydın, 10 yıldır yükseköğretimde işbirliklerini teşvik eden, akademik ortaklıkları güçlendiren, bilgi ve tecrübe paylaşımını artıran platform oluşturmanın gururunu yaşadıklarını ifade etti.
İstanbul Valisi Davut Gül, British Council Küresel Başkanı Martin Hope, Uluslararası Eğitimciler Birliği (NAFSA) Üst Yöneticisi Dr. Fanta Aw, TİM Başkanı Mustafa Gültepe, İTO Başkanı Şekib Avdagiç'in de konuşma yaptığı zirveye, Türkiye'nin yanı sıra Avrupa, Asya, Amerika ve Afrika kıtalarından 60'dan fazla ülkeden 400'ü aşkın yükseköğretim kurumu temsilcisi katıldı.
Açılış konuşmalarının ardından YÖK Başkanı Özvar, Malezya Yükseköğretim Bakanı Kadir ile birlikte Malezya standını gezdi. Özvar daha sonra diğer stantları da ziyaret etti.
