İnsan kime neye hangi bilgiye nasıl inanacağını şaşırdı. Her yazılanın doğru olmadığı gibi her paylaşılan bilgininde doğrulanması hayatın bir parçası oldu.
Gelişmiş ülkelerde doğrulama sonuçlarına değer veriliyor ama diğer ülkelerde doğrunun bile doğrulanmasına inanmayanlar var.
Gerçekleri doğrulama kuruluşu Full Fact (https://fullfact.org) yayınladığı raporda çarpıcı bilgilere yer verdi. Dünyaca ünlü İngiliz haber kuruluşu Reuters, Full Fact’in raporunu ayrıca ele aldı, gündeme getirdi.
Ben geçen yıl haber doğrulatma, sahte haber konusunda panel ve bir dizi konferansta Türk, İngiliz, Kazak ve Tatar gazetecilere anlatmıştım. Haftaya yine aynı konuyu anlatacağım.
İnternet ve medya şirketleri koronavirüs pandemisi sırasında bol miktarda yalan haber üretmişti. Kendi bölgem olan Avrupa ve İngiltere Türk basınını geçen mart ayında birçok kez uyarmış, yazılar yazmıştım.
İngiltere'de yanlış bilgilerin yayılmasıyla mücadele etmek için daha fazlasının yapılması gerekiyor.
Kötü bilgi hayatları mahveder !
Birleşik Krallık’ta sosyal medyaya şöyle bir bakarsanız sahte tedaviler, asılsız iddialar, komplo teorileri ve finansal dolandırıcılık ile ilgili yanlış bilgileri göreceksiniz. Tüm dünyada da maalesef böyle....
Twitter, Facebook ve Google’ın hiç mi suçu yok !
Evet var. Yanlış bilginin yayılmasına araç olan Twitter, Facebook ve Google…
Pandemi hakkında güvenilir bilgileri desteklediklerini ve yanlış bilgilendirmeyi durdurmak için çabalarını artırdıklarını söylediler ama sonuçta ortalık sahte ve doğru olmayan bilgilerle dolu.
İngiliz devletine açıklama yapan sosyal medya şirketi Twitter, COVID-19 konusunda manipülatif veya şüpheli bir şekilde olduğu görünen 3.4 milyon hesabı engellediklerini söyledi.
Facebook, zararlı içerikle ilgili mevcut politikalarını koronavirüse uygulanacak şekilde güncelledi.
Komplo teorilerine ne demeli ?
Full Fact doğrulama websitesi İngiltere seçim yasalarında reform yapılması çağrısını yineledi ve İngiltere seçimlerinde yanıltıcı kampanya taktiklerine dikkat çekti. Ancak COVID-19 dünyaya yayıldıkça bu seçim konusu sağlığa kaydı.
Full Fact, nelerden bahsediyor !
Aşıların riskleriyle ilgili yalanların ve koronavirüsü 5G telekom ağlarına bağlayan bir komplo teorisinin iki yaygın yanlış bilgi türü olduğu...
İngiltere, 5G direklerini koronavirüsün yayılmasına bağlayan bir komplo teorisinin tehlikeli sahte haber olduğunu ve birkaç direk yakıldıktan sonra tamamen yanlış olduğunu...
Full Fact geçen yıl, gözden geçirilmek üzere yanlış olarak tanımlanan işaretli gönderileri sağlayan Facebook'un Üçüncü Taraf Doğruluk Kontrolü programına katıldı. Full Fact, program ile ilgili "mükemmel değildi, ancak süreçte önemli bir adım" dedi.
***
Kazakistan Türk Dili Konuşan Gazeteciler Derneği Başkanı Naziya Bisenova’nın organize ettiği, ABD’li Chevron şirketi sponsorluğuyla çevrimiçi 25 Haziran’da yapılacak seminerde konuşacağım.
Sosyal medyada haber doğrulama
Kazak Gazetecilere gerçek haber ile yalan haberi, (fake news) sosyal medyada haber doğrulama gibi (news verification, fact checking) konuları kendi gazetemiz Avrupa adına yaşadıklarımızı tecrübelerimizle BBC, REUTERS‘da uygulanan etik kuralları anlatacağım.
İNGİLİZ MEDYASINDA SAHTE HABER VE DOĞRULAMA
Türkistan Gazeteciler Vakfı, İngiltere'deki Medya Eğitmenleri Okulu'nun üyesi, Avrupa Medya Grubu sahibi ve gazeteci Vatan ÖZ. ZOOM aracılığıyla çevrimiçi formatlı web semineri.
Tüm dünya yanlış bilgilerden muzdarip.
Özellikle Kovid başladığından beri sahte haberler arttı.
Yanıltıcı bilgiler insanların hayatını riske atıyor.
İngiliz medyası yanlış bilgilerle nasıl başa çıkıyor?
Veriler nasıl kontrol edilir?
Gazeteciler cemiyetleri sahteciliği nasıl ele alıyor?
25 Haziran'da konuşacağım konular...
