Avrupa Konseyi bu hafta Türkiye'nin AIHM kararlarını uygulamamasına karşı karar alacak.
Uluslararası AF Örgütü Türkiye'nin Avrupa Konseyi üyeliğinin askıya alınmasını isteyen bir açıklama yaptı.
Bu konuda çok sayıda soru alıyorum.
Ne olacak?
Durum ne?
Avrupa Konseyi’nin sicili son yıllarda bu kararlar konusunda ve demokratikleşme alanında son derece karmaşık.
Aynı olay -AIHM kararlarını uygulamamak- Putin Rusyası ile oldu. Bu sürecin sonunda Rusya'nın oy hakkını askıya aldılar Avrupa Konseyi’nde.
Peki sonra?
Rusya, Avrupa Konseyi’nin bütçesine çok büyük bir katkı veriyordu. Bu askıya alma ile Avrupa Konseyi’nin bütçesi büyük darbe aldı.
Avrupalı devletlerin ise elleri ceplerine gitmedi.
Avrupa Konseyi’nin sekreteryası büyük krize girdi.
Tam bu sırada 'Türkiye biz bütçeye katkımızı artırıyoruz ' dedi.
Büyük Avrupalı devletlerin eli cebine gitmezken, Türkiye'nin halka hesap verme ihtiyacı olmayan iktidarı bonkörlük yaptı. Bu yolla Konsey'in sessizliğini satın alabilmekti esas amaç kanımca.
Avrupa Konseyi hem anti-demokratikleşme hem AIHM kararlarını eleştiren tavrını sürdürünce, Türkiye bu kez Rusya'nın yolundan gidip bütçe katkısını dramatik şekilde düşürdü. Türkçe çalışma dillerinden çıkarıldı, koltuk dağılımı değişti.
Bu sırada Konsey kaynaksız kaldığı için Rusya'nın tavrında bir değişiklik olmamasına rağmen askıya almayı kaldırdı.
Rusya hala işine gelmeyen AIHM kararlarını uygulamıyor.
Üstelik bence batının kurumlarının bu kadar yaralanabilir olduğunu gören Putin vites yükseltti.
Rusya sadece AIHM kararlarını uygulamamakla kalmadı bu yönde anayasa değişikliği de yaptı.
Kazandığı özgüven önemliydi.
Önce önde gelen muhalefet liderlerinin Berlin uçağında zehirlenmesi olayı oldu.
Muhalefet lideri tedavi edilip ülkesine dönünce de hapse atıldı.
Bunlar olurken Putin başta Merkel olmak üzere Avrupalı lider kadınları çiçeklerle karşılamayı, onlar da mahçup ifadelerle çiçekleriyle basına poz vermeyi sürdürdüler kameraların önünde.
AIHM kararları?
Hala uygulanmıyor.
Muhalefet lideri?
Hala hapiste.
Batı ne yaptı şimdi?
Bakalım Avrupa Konseyi bu deneyimin ışığında ne yapacak.
* Şu düzeltmeyi yapayım Rusya'nın Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'ndeki oy hakkının askıya alınması kararındaki tetikleyici Kırım'ın ilhakı idi.
AIHM meselesi de paralel olarak devam ediyordu.
Nihai olarak her ikisinde de Rusya'nın tavrında bir değişiklik olmadı.
