Yazımı tekrar paylaşmak istiyorum sizlerle. Bunun nedeni, bugün Gazze’de yaşanan dramın yeni olmadığını ve sistematik olarak devam ettiğini hatırlatmak
Bu hafta 3 Mart 2015 yılında yazdığım yazımı tekrar paylaşmak istiyorum sizlerle. Bunun nedeni, bugün Gazze’de yaşanan dramın yeni olmadığını ve sistamatik olarak devam ettiğini hatırlatmak.
Bir de Banksy’ye tekrar ve tekrar saygı duruşunda bulunmak! Buyurun o zaman 2015 yılında yazdığım yazımı….
Son bir haftadır Filistin Gazze'de yaptığı eserler ile uluslararası basının gündeminde olan Banksy,sanat nedir? ne işe yarar?Sorusunu soranlara bütün duyarlılığı ile ustaca bir cevap verdi. Banksy sayesinde bugün bütün dünyanın gözü yeniden Filistin sorununa ve Gazze'de yaşanan drama çevrilmiş durumda.
İsrail'in Hamas'a karşı başlattığı 50 gün süren hava harekatında 500 ü çocuk 2000 Filistin'li hayatını kaybetmişti.
Alt üst olan şehrin yeniden inşa edilmesi için geçtiğimiz Ekim ayında dünya liderleri Kahire'de toplanmış ve aralarında 5.4 milyar dolar toplanmasına karar verilmişti.Al Jazeraa'nın haberine göre Şubat ortasına kadar ancak 300 milyon dolar toplanmış!
Banksy,liderlere uyarı yapma zamanı geldiğini düşünmüş olmalı ki bütün dünyada ses getiren üç politik mesajlı eser yaptı.
Bu eserleri ilk olarak kendi internet sitesinde paylaşan Banksy eserlerinden birinin altına "Gazze dünyanın en büyük açık hava hapishanesi olarak tanınıyor.Çünkü hiç kimse girip çıkamıyor.Aslında hapishanelere benzetmek haksızlık! Hapishanelerin elektrik ve suyu var.Burada içme suyu ve elektrik sürekli kesiliyor" diye yazmış.
Bu yorumu,3 eseri ve 2 dakikalık kısa filmi ile yaptığı bu proje Banksy'nin bugüne kadar yaptığı en provokatif çalışma sanırım.
Çok kısa sürede ses getiren eserlerini yapmak için Gazze'ye gizli tünellerden girmiş.Kısa filminde bunu görüntüleyerek de "Banksy aslında Gazze'ye gitmedi.Projeyi uzaktan yönetti" diyenlere de cevap vermiş.
2 dakikalık kısa film en az diğer 3 eser kadar etkileyici.İronik bir dille Filistin'in acısı açıkça gözler önüne serilmiş.Yıkılmış şehir,halkın çaresizliği,çocukların mutsuzluğu...
Banksy sadece resim değil film yapmakta da oldukça usta.Yoksa sadece 2 dakikaya bu kadar yoğun duyguyu nasıl sığdırabilirdi?
Uzaktan bakıldığında 'Düşünen Adam' heykelini andıran Gazze'de ki ilk eser Yunan mitoloji kahramanlarından Niobe'nin heykelinden esinlenerek yapılmış.Başında eşarbı,göz yaşını silen kadın figürü yıkık dökük bir betonda.İsmi 'Bomb Damage' Bomba Hasarı yani!
Bilmeyenler için hatırlatayım;Niobe evlatları öldürüldüğünde acılarına dayanamayarak taş kesilir.Taş kesilir ama ağlamaya devam eder.Göz yaşı hiç dinmeyen Niobe'nin ağlayan kayaya döndüğü varsayılan heykeli bugün Manisa'dadır.
Banksy'nin ilk eserinde Niobe'ye gönderme yapması oldukça etkileyici.
İçinde hüzün ve acı barındıran sadece bu eser değil tabi.Dev boyutlu acıyla bakan sevimli bir kedi var yıkıntılar içinde.Elinden yaşam sevinci alınmış bu hüzünlü kedi yün yumağı yerine demir ve tel yığınından oluşmuş bir oyuncakla resmedilmiş.
Kısa filmde Gazzeli bir vatandaş Banksy'ye soruyor;
"Bu kedi en azından bir oyuncak bulmuş! Ya çocuklarımız?"
Banksy 3.eserini de bu söze ithafen yapmış.Büyük bir duvarda,dönen salıncakta neşe içinde eğlenen çocuklar var.Doğal hayatta,normal şartlarda olması gerektiği gibi.
Ancak gerçekte,bu resmin etrafında hüzünle resme bakan çocuklar var.Banksy'nin denklanşöründen çıkan bu fotoğraflar yürek burkuyor.
Banksy sokak sanatının en duyarlı sanatçılarından biri hiç kuşkusuz.Filistin sorununa 2005 yılında Batı Şeria'da yaptığı eserlerle dikkat çekmişti ilk kez.Hem İsrail hem Filistin tarafında yaptığı eserler bugün hala konuşulan,sevilen eserler olarak hafızalarda.Geçtiğimiz yıl da Suriye'li çoçuklar için eserler yapıp eserlerini onlar için satmıştı.Daha önce de diğer desteklerinden söz etmiştim yazılarımda.
Günümüzde para odaklı sanat,sanatçı,galeri,kolleksiyoner,kuratör ilişkilerini gördükçe,Banksy'nin söyleyecek sözü olan eserlerinin sonsuza kadar yaşayacağından emin oluyoruz.Sanat nedir sorusuna galiba en güzel cevap: sonsuza kadar yaşamak! Ne dersiniz?
Haftaya görüşünceye kadar sanatla kalın!